Rutin ultrasonografi Rutin ultrasonografi gebelik takibinde, bebegin gelisiminin seyrini degerlendirmede tum anne adaylarnda kullanlan, yani "bildiginiz" ultrasonografidir. Rutin denmesinin nedeni, gunumuzde gebelik takibinde ideal olarak her gebelikte uygulandgnda, anne aday ve bebek saglgnn korunmasnda onemli avantajlar saglamas nedeniyle rutin olarak her anne adayna onerilmesidir. Her kadn-dogum uzmannn egitiminde rutin ultrasonografi uygulamas yer alr. Rutin ultrasonografi bir gebelikte kac kez yaplmaldr? Bu sorunun cevab ekolden ekole, ulkeden ulkeye, doktordan doktora degisir. Ultrasonografi aletleri pahaldr ve uzman doktor says da anne adayna her doktor kontrolunde ultrason yaplabilmesi icin yeterli degildir. Esasen her doktor kontrolunde ultrason yaplmas gerekli de degildir. Bilgilerimize ve tecrubelerimize gore bir gebeligin asagdaki asamalarnda ultrason mutlaka yaplmaldr: Erken gebelik donemi: Gebelik tans laboratuar incelemeleri ve jinekolojik muayeneyle rahatlkla konabilir. Ikinci adm, tans konan gebeligin saglkl olup olmadgnn ortaya ckarlmasdr. Ilk trimesterde ozellikle ds gebelik ve mol gebeligin tansnn erken konmas anne adaynn bu iki durumdan daha kolay "kurtulmasna" yardmc olur. Ds gebelikte erken tan gebeligin laparoskopiyle tedavisine imkan tanr. Mol gebeligi de ne kadar erken tannrsa, o kadar erken tahliye edilir. Yine erken gebelik doneminde baz ultrason bulgular bebegin "gelismedigini" gosterdiginde, kesin sonuc olan dusugu beklemek yerine gebelik tahliye edilebilir. Yine erken donemde cogul gebelik tans kolaylkla konabilir. Cogul gebelik, doktor takibini degistiren bir gebelik turudur ve tansnn erken donemde konmas anne adayna ve gebeligi takip eden doktora onemli avantajlar saglar. Erken gebelik donemi ultrasonunun diger onemli bir avantaj da SAT'n (son adet tarihi) dogrulanmasdr. Boylece gebeligin kac haftalk oldugu konusunda ileride olusabilecek muhtemel bir karmasa giderilmis olur. 16-24. haftalar aras: Bu haftalar arasnda bebegin organ gelisimi nispeten tamamlanmstr ve organlar ultrasonda nispeten kolay gorulur hale gelir. Buyuk gelisim kusurlar (anensefali (bebegin beyin dokusunun olmamas), noral tup defektleri (bebegin omuriliginin bir defektten dsar ckmas), bobrek agenezisi (bobreklerin olmamas), kol-bacak gelisim kusurlar, karn duvar defektleri (karn duvarnda yapsal kusur olarak varolan bir "delikten" organlarn dsar sarkmas), dudenal atrezi (on iki parmak barsagnda tkanklk)) bu ultrasonda saptanabilir. Ultrason 24. haftaya ne kadar yakn bir zamanda yaplrsa, bu tur gelisim kusurlarnn yakalanma sans artar. Baz anomali turleri ise daha gec ortaya ckabilir. Gebeligin takibinde bir sorun saptandgnda: bu iki ultrason yapldktan sonra imkanlar elvermedigi takdirde takip ultrason olmakszn devam ettirilebilir. Bu takiplerde kanama, "karnn buyumemesi", bebek hareketlerinin olmamas veya azalmas veya diger baz normal ds durumlarda sorunun aydnlatlmas ve tedavinin planlanmas icin ultrason yaplmaldr. Yine bilgilerimize ve tecrubelerimize gore bir gebeligin asagdaki asamalarnda ultrason zorunlu olmamakla beraber, yaplmasnda fayda vardr: 11-14. haftalar arasnda: 11-14 testi giderek yaygnlasmaktadr. Hem Down sendromu taramas, hem de bu gebelik haftalarnda gorulebilecek anomalilerin erken tansnda onemli avantajlar saglar. Yukarda saydgmz anomalilerin onemli bir ksm bu gebelik haftalarnda yaplan ultrasonda da saptanabilmektedir . 19-23. haftalar arasnda yaplan ayrntl ultrason: Basta anomalili bebek dogurma acsndan riski nispeten yuksek olan anne adaylarnda (ornek: daha onceden anomalili dogum yapms olmak, diabetli (seker hastalg) olmak, yakn akrabalarnda anomalili dogum oykusu olmak gibi) ideal olan, tum anne adaylarna bu incelemenin yaplmasdr. Ancak ayrntl ultrason cozunurlugu cok daha yuksek ultrason aletleri ve bu konuda tecrubesi olan uzman doktor gerektirir ve hic bir ulke her anne adayna ayrntl ultrason uygulamas onerecek "guce" sahip degildir. Dahas, yukarda 16-24. haftalar arasnda yaplmas onerilen ultrasonda, nispeten sk gorulen anomaliler dikkatlice bakldgnda zaten saptanabilmektedir. Ayrntl ultrason yukardakilere ek olarak ozellikle kalp anomalilerinin ve tecrubeli bir gozun kolaylkla tanyabilecegi anomalilerin gorulmesine olanak tanr (ornek: dudak-damak yarklarnn "en zor gorulenleri", Down sendromu ve diger kromozom anomalilerine isaret edebilecek "kucuk" bulgularn saptanmas). Bu haliyle ayrntl ultrason gunumuzde yalzca anomalili dogum yapma riski yuksek olan anne adaylarna onerilen bir inceleme olarak varlgn surdurmektedir. Rutin ultrasonografide nelere baklr Gebelik kesesi normal degeri Bas-popo mesafe olcumu normal degeri Fetal femur olcumu normal degeri Fetal kafa olcumu normal degeri Fetal karn cevresi olcumu normal degeri Rutin ultrasonografide nelere baklr Gebelik kesesi normal degeri Bas-popo mesafe olcumu normal degeri Fetal femur olcumu normal degeri Fetal kafa olcumu normal degeri Fetal karn cevresi olcumu normal degeri