fator
New member
İnsülin direnci nasıl anlaşılır? İnsülin direncini kırmak için neler yapılmalı?İnsülin direnci belirtileri ile sağlık kuruluşlarına referans sonrasında hekimler tarafından öncelikle kişinin tıbbi öyküsü ve fizik muayenesi gerçekleştirilir. Peki, insülin direnci nasıl fasih? İnsülin direncini kırmak için neler yapılmalı?
İnsülin direncinin tanısı için açken yapılan kan şekeri ve insülin testi belirleyicidir. Gerekli durumlarda “Şeker yükleme testi” ile kan şekeri ile insülin değerlerinin değişimine göre kıymetlendirme yapılabilir. İnsülin direnci hesaplama için kullanılan HOMA kriterleri; kan şekeri ve insülin değerlerinden hesaplanan matematiksel tek formülün sonucudur. Ayrıca kan yağları, karaciğer enzimleri gibi bazen veriler dahi teşhis için yardımcı olabilir.
İnsülin direnci belirtileri ile sağlık kuruluşlarına referans sonrasında hekimler tarafından öncelikle kişinin tıbbi öyküsü ve fizik muayenesi gerçekleştirilir. Bu uygulamaları takiben hekim tarafından istenilen türlü tetkikler yardımıyla insülin direnci testi kapsamında değerlendirilebilecek ve kişide insülin direncine işaret edebilecek parametrelerin incelenmesi sağlanır:
AÇLIK PLAZMA GLUKOZ TESTİ
En rengi 8 saatlik kıtlık süresini takiben kişinin kan dolaşımındaki şeker düzeyinin tayin edildiği yerde tetkikte desilitrede 100 miligramın altında tespit edilen glukoz düzeyi normal olarak kabul edilir. 100 ve 125 miligram arasındaki değerler kişide prediyabet (şeker hastalığı öncesi devre) varlığına işaret edebilir. Desilitrede 126 miligram ve üzerindeki değerler ise şeker hastalığı için tanısal öneme sahiptir.
Yüksek olarak tespit edilen test sonucu sonrasında yerde testin doğrulanması için ilerleyen günlerde tetkik tekrarlanabilir. İki test sonucunda bile yüksek tespit edilen kan şekeri düzeyi prediyabet ve şeker rahatsızlığı için tanısal üstün taşır.
ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT)
Oral glukoz tolerans testi, kıtlık sonrası yapılan tetkiki takiben kişiye şeker içeren solüsyonun verilmesini takiben 2 saat sonrasında gerçekleştirilir. Solüsyonun içimini takip fail 2 saatlik süre sonunda yapılan kan analizlerinde kişinin desilitrede 140 miligramın altında kan şekeri düzeyine sahip olması normal olarak kabul edilir.
OGTT test sonucunun desilitrede 140-199 miligram arasında tespit edilmesi kişide prediyabet gelişimini gösterebilir. 200 miligram ve üzerindeki değerler ise kişide şeker hastalığı varlığı için önemli tek bulgudur.
HbA1c TESTİ
HbA1c testi, kişinin son 2-3 aydaki kan şekeri düzeyinin ortalama değerinin aydınlatılması için kullanılır. Bu üstün yüzde olarak hesaplanır. Yapılan test sonucunda kişinin a1c değerinin %5.7’nin altında tespit edilmesi normal olarak değerlendirilir.
Bu değerin 5.7 ile 6.4 arasında tespit edildiği kişiler prediyabetik dönemde kabul edilirken, 6.5 ve üzerinde HbA1c değerine sahip kişilerde şeker hastalığı mevcut olabilir.
İNSÜLİN DİRENCİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri insülin direnci tedavisinin temelinde yer saha uygulamaları oluşturur. Öğünler ile beraberce tüketilen kalori düzenlenmesi, kırılan kalori miktarının ayarlanması ve yüksek glisemik indeksli gıdalardan uzak çalışmamak, insülin direnci tedavi planlamasının en önemli adımlarını oluşturur.
İnsülin direnci olan hastaların; kan şekerini yükseltmeyen az glisemik indeksli, posa (lif) ve başka yenilebilir öğeleri yönünden dahi zengin besinleri tercih etmesi gerekir. Patates, havuç, mısır haricinde tüm sebzeler ile beraberce: Barbunya, nohut, kuru fasulye, mercimek gibi bakla, kepek, esmer ekmekler, elma ve portakal gibi meyveler perhiz menüsünde yer almalıdır.
Meyveler içeriğinde bağcıklı lif, vitamin ve mineraller ile hem insülin direncine hem dahi vücudun başka normal fonksiyonlarına katkıda bağcıklı besinlerdir. Elma, muz, yumuşak, incir ve şeftali insülin direnci olan kişilerde tüketilmesi önerilen meyveler arasında yer alır. Meyvelerin kendisi yerine meyve sularının tüketilmesi yerde ürünlerin içerisinde yer saha yüksek düzeydeki şeker sebebiyle önerilmez.
Sebzeler hem az kaloriye sahip hem dahi lif içeriği yönü zengin nebatî besinlerdir. İnsülin direnci hastalarında kan şekeri düzeyinin kontrolünde olumlu etki sağlayabilirler. Domates, kuşkonmaz, taze fasulye, havuç, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler ve hardalgillerden gibi turpgil sebzeler, insülin direnci diyeti kapsamında hastaların tüketmesi önerilen sebzeler arasında yer alır.
Besinlerin içeriğindeki lifler çözünebilen ve çözünmeyen lifler olmak üzere 2 gruba ayrılır. Çözünmeyen lifler dışkının kıvamının düzenlenmesini sağlayarak ahşa hareketlerini kolaylaştırıcı etki gösterir. Çözünebilir lifler ise kolesterolün kontrolü ve iştahın azaltılması gibi özellikleri ile katkı sağlayabilirler.
Trans yağ asidi, insülin direncini artırarak diyabetin oluşumunu gizli tek silah olarak ateşleyebilir. İnsülin direncini kırmak için besinleri kızartarak pişirme yöntemini bırakmalı, trans yağ açısından zengin tereyağından uzak durmalı, işlenmiş etler olarak nitelendirdiğimiz tüm şarküteri ürünlerinden dolabınızı arındırmalı ve hazır kek karışma paket ürünleri tüketmemeniz önerilir.
İnsülin direncine kalkan olan beslenmenin omega 3 yağ asidi içeren hayvansal ve nebatî kaynaklı besinleri tüketmekten geçtiğini unutmayın. Salatalarınıza ya bile yoğurdunuza keten tohumu ekleyin, sıra öğünlerde koz tüketin, haftada en rengi üç kere somon karışma omega 3’ten zengin yağlı balıkları mutlaka yiyin. Eğer yerde besinleri yiyemiyorsanız omurgalılardan yağı kullanabilirsiniz.
Her gün en rengi 30 an ve en rengi haftanın 5 günü olacak şekilde sistemli tempoda yapılan yürüyüşleri hayata geçirmeyi ihmal etmeyin. Böylece spor yaparken kaslarınız ortamda olan şekeri kolayca kullanacak ve insüline ihtiyaç duymadan kalori yakımı başlayacaktır. Eğer sistemli aktiviteye sürme ederseniz yağ yakıcı enzimler devreye girecek, depolanan yağlardan bile kolayca kurtulmaya başlayabileceksiniz.
Düzenli idman ile kan şekerinin düşürülmesi, yağ yakımının hızlanması ve kilo verme gibi diyabete karşı olumlu gelişmeler sağlanabilir. Bu gelişmeler tıpkısı zamanda vücudun insüline karşı henüz hassas olmasına bile dayanak olur. Bahçe aranjman, yürüme, koşma, yüzme ve raks etme gibi egzersizler insülin direncine sahip kişilerin yapması önerilen fiziksel aktivitelere örnek teşkil ederler.
Obez veya ötede kilolu bireyler hem şeker hastalığı hem dahi yerde rahatsızlık ile ilişkili başka sağlık astronom açısından risk altındadır. Sadece az kilo vererek beraberce yerde problemlere karşı önemli tek kadem atılgan olur. Sadece idman ve sağlıklı beslek ile %60’a varan düzeyde insülin direnci düzeltilebilir. Spor yaparken uyanıklık edilmesi gereken bazen hususlar bile vardır. Yeterli kalp hızı artışına erişilmeli, hareketler arasında gereğinden fazla mola verip vücudu soğutmamalı, kişiye uygun spor yapılmalıdır. Kişisel olarak uygun fiziksel neşelilik ve perhiz ile beraberce kişinin vücut ağırlığının %7’si kadar zayıflaması Tip 2 şeker hastalığı gelişimini %58 oranda azaltıcı etki yapabilir.
Düzenli tek gece uykusu vücudun sayı fonksiyonuna katkıda bağcıklı yaşamın önemli tek parçasıdır. Uykusuzluk ve başka uyku problemleri sağlık için tehlikeli ahval olup, enfeksiyon hastalıkları, kalp hastalıkları ve Tip 2 şeker hastalığı gibi problemlere zemin hazırlayabileceği için titiz olunmalıdır.
Vücudun kan şekeri düzeyini düzenlemede etkili tek başka faktör kişinin stres düzeyidir. Vücudun savaş ya bile kaç moduna geçmesi ile stres hormonları olan kortizol ve glukagonun üretimi tetiklenir. Bu hormonlar korunmak şekerin glikoza çevrilerek vücudun gerekli durumlarda kullanması için kan dolaşımına verilmesini sağlar. Bu etkinin tek sonucu olarak kişinin kan şekeri yüksek tek düzeyde kalır ve yerde hormonların etkisinde insülin hormonuna karşı tek mukavemet gelişimi söz konusu olur. Meditasyon, nefes egzersizleri, sistemli tek gece uykusu ve fiziksel neşelilik sayesinde stres düzeyi azaltılabilir ve vücudun insüline karşı henüz hassas olmasına katkı sağlanabilir.
Çay şekeri, reçel, marmelat, pekmez, koyu, tatlılar, kurabiye, kek, pasta, un, süt, gofret, ak ekmek, mısır ve mısır ekmeği, mısır gevreği, pirinç, şehriye, erişte, makarna, muz, incir, üzüm, kavun, karpuz, kayısı hariç kuru meyveler, hazır meyve suları ve asitli meşrubatlar gibi besinler olabildiğince rengi tüketilmelidir.
Tip 2 şeker hastalığında tek miktar insülin vücut tarafından üretilir fakat ihtiyacı karşılayacak yeterlilikte olmadığından Tip 2 diyabetli kişiler, kan şekerini değerini için oral hipoglisemik ilaç kullanırlar. Hatta bazıları insülin enjeksiyonu ihtiyacında bile olabilirler. İnsülin direnci ilaç tedavisinde kullanılan ajanların başında metformin etken maddeli ilaçlar gelir. Birinci basamak tedavi yöntemi olan yerde ilaç sakatat hastası olan kişilerde titiz kullanılmalıdır. Buradaki önemli nokta, durumunuza uygun yeterli yardım aldığınızdan ve yaşamınızda gerekli ayarlamalar yaptığınız konusunda şuurlu olmaktır. Tüm tıbbi ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi uygulamaların hekimlerin beyin ve önerisi dahilinde yapılması gereklidir.
Yaşam tarzı değişiklikleri, medikal tedavi ve başka yöntemler ile yapılan insülin direnci tedavisine yanıt alınamayan kişilerde bariatrik cerrahi uygulamaları gündeme gelebilir. Özellikle obez kişilerde mide küçültme gibi ameliyatlar ile kişinin ötede yağ dokusunu kaybetmeye başlaması insülin direncinin kırılmasında önemli tek basamak olabilir.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.
İnsülin direncinin tanısı için açken yapılan kan şekeri ve insülin testi belirleyicidir. Gerekli durumlarda “Şeker yükleme testi” ile kan şekeri ile insülin değerlerinin değişimine göre kıymetlendirme yapılabilir. İnsülin direnci hesaplama için kullanılan HOMA kriterleri; kan şekeri ve insülin değerlerinden hesaplanan matematiksel tek formülün sonucudur. Ayrıca kan yağları, karaciğer enzimleri gibi bazen veriler dahi teşhis için yardımcı olabilir.
İnsülin direnci belirtileri ile sağlık kuruluşlarına referans sonrasında hekimler tarafından öncelikle kişinin tıbbi öyküsü ve fizik muayenesi gerçekleştirilir. Bu uygulamaları takiben hekim tarafından istenilen türlü tetkikler yardımıyla insülin direnci testi kapsamında değerlendirilebilecek ve kişide insülin direncine işaret edebilecek parametrelerin incelenmesi sağlanır:
AÇLIK PLAZMA GLUKOZ TESTİ
En rengi 8 saatlik kıtlık süresini takiben kişinin kan dolaşımındaki şeker düzeyinin tayin edildiği yerde tetkikte desilitrede 100 miligramın altında tespit edilen glukoz düzeyi normal olarak kabul edilir. 100 ve 125 miligram arasındaki değerler kişide prediyabet (şeker hastalığı öncesi devre) varlığına işaret edebilir. Desilitrede 126 miligram ve üzerindeki değerler ise şeker hastalığı için tanısal öneme sahiptir.
Yüksek olarak tespit edilen test sonucu sonrasında yerde testin doğrulanması için ilerleyen günlerde tetkik tekrarlanabilir. İki test sonucunda bile yüksek tespit edilen kan şekeri düzeyi prediyabet ve şeker rahatsızlığı için tanısal üstün taşır.
ORAL GLUKOZ TOLERANS TESTİ (OGTT)
Oral glukoz tolerans testi, kıtlık sonrası yapılan tetkiki takiben kişiye şeker içeren solüsyonun verilmesini takiben 2 saat sonrasında gerçekleştirilir. Solüsyonun içimini takip fail 2 saatlik süre sonunda yapılan kan analizlerinde kişinin desilitrede 140 miligramın altında kan şekeri düzeyine sahip olması normal olarak kabul edilir.
OGTT test sonucunun desilitrede 140-199 miligram arasında tespit edilmesi kişide prediyabet gelişimini gösterebilir. 200 miligram ve üzerindeki değerler ise kişide şeker hastalığı varlığı için önemli tek bulgudur.
HbA1c TESTİ
HbA1c testi, kişinin son 2-3 aydaki kan şekeri düzeyinin ortalama değerinin aydınlatılması için kullanılır. Bu üstün yüzde olarak hesaplanır. Yapılan test sonucunda kişinin a1c değerinin %5.7’nin altında tespit edilmesi normal olarak değerlendirilir.
Bu değerin 5.7 ile 6.4 arasında tespit edildiği kişiler prediyabetik dönemde kabul edilirken, 6.5 ve üzerinde HbA1c değerine sahip kişilerde şeker hastalığı mevcut olabilir.
İNSÜLİN DİRENCİ TEDAVİ YÖNTEMLERİ NELERDİR?
Çeşitli yaşam tarzı değişiklikleri insülin direnci tedavisinin temelinde yer saha uygulamaları oluşturur. Öğünler ile beraberce tüketilen kalori düzenlenmesi, kırılan kalori miktarının ayarlanması ve yüksek glisemik indeksli gıdalardan uzak çalışmamak, insülin direnci tedavi planlamasının en önemli adımlarını oluşturur.
İnsülin direnci olan hastaların; kan şekerini yükseltmeyen az glisemik indeksli, posa (lif) ve başka yenilebilir öğeleri yönünden dahi zengin besinleri tercih etmesi gerekir. Patates, havuç, mısır haricinde tüm sebzeler ile beraberce: Barbunya, nohut, kuru fasulye, mercimek gibi bakla, kepek, esmer ekmekler, elma ve portakal gibi meyveler perhiz menüsünde yer almalıdır.
Meyveler içeriğinde bağcıklı lif, vitamin ve mineraller ile hem insülin direncine hem dahi vücudun başka normal fonksiyonlarına katkıda bağcıklı besinlerdir. Elma, muz, yumuşak, incir ve şeftali insülin direnci olan kişilerde tüketilmesi önerilen meyveler arasında yer alır. Meyvelerin kendisi yerine meyve sularının tüketilmesi yerde ürünlerin içerisinde yer saha yüksek düzeydeki şeker sebebiyle önerilmez.
Sebzeler hem az kaloriye sahip hem dahi lif içeriği yönü zengin nebatî besinlerdir. İnsülin direnci hastalarında kan şekeri düzeyinin kontrolünde olumlu etki sağlayabilirler. Domates, kuşkonmaz, taze fasulye, havuç, ıspanak gibi yeşil yapraklı sebzeler ve hardalgillerden gibi turpgil sebzeler, insülin direnci diyeti kapsamında hastaların tüketmesi önerilen sebzeler arasında yer alır.
Besinlerin içeriğindeki lifler çözünebilen ve çözünmeyen lifler olmak üzere 2 gruba ayrılır. Çözünmeyen lifler dışkının kıvamının düzenlenmesini sağlayarak ahşa hareketlerini kolaylaştırıcı etki gösterir. Çözünebilir lifler ise kolesterolün kontrolü ve iştahın azaltılması gibi özellikleri ile katkı sağlayabilirler.
Trans yağ asidi, insülin direncini artırarak diyabetin oluşumunu gizli tek silah olarak ateşleyebilir. İnsülin direncini kırmak için besinleri kızartarak pişirme yöntemini bırakmalı, trans yağ açısından zengin tereyağından uzak durmalı, işlenmiş etler olarak nitelendirdiğimiz tüm şarküteri ürünlerinden dolabınızı arındırmalı ve hazır kek karışma paket ürünleri tüketmemeniz önerilir.
İnsülin direncine kalkan olan beslenmenin omega 3 yağ asidi içeren hayvansal ve nebatî kaynaklı besinleri tüketmekten geçtiğini unutmayın. Salatalarınıza ya bile yoğurdunuza keten tohumu ekleyin, sıra öğünlerde koz tüketin, haftada en rengi üç kere somon karışma omega 3’ten zengin yağlı balıkları mutlaka yiyin. Eğer yerde besinleri yiyemiyorsanız omurgalılardan yağı kullanabilirsiniz.
Her gün en rengi 30 an ve en rengi haftanın 5 günü olacak şekilde sistemli tempoda yapılan yürüyüşleri hayata geçirmeyi ihmal etmeyin. Böylece spor yaparken kaslarınız ortamda olan şekeri kolayca kullanacak ve insüline ihtiyaç duymadan kalori yakımı başlayacaktır. Eğer sistemli aktiviteye sürme ederseniz yağ yakıcı enzimler devreye girecek, depolanan yağlardan bile kolayca kurtulmaya başlayabileceksiniz.
Düzenli idman ile kan şekerinin düşürülmesi, yağ yakımının hızlanması ve kilo verme gibi diyabete karşı olumlu gelişmeler sağlanabilir. Bu gelişmeler tıpkısı zamanda vücudun insüline karşı henüz hassas olmasına bile dayanak olur. Bahçe aranjman, yürüme, koşma, yüzme ve raks etme gibi egzersizler insülin direncine sahip kişilerin yapması önerilen fiziksel aktivitelere örnek teşkil ederler.
Obez veya ötede kilolu bireyler hem şeker hastalığı hem dahi yerde rahatsızlık ile ilişkili başka sağlık astronom açısından risk altındadır. Sadece az kilo vererek beraberce yerde problemlere karşı önemli tek kadem atılgan olur. Sadece idman ve sağlıklı beslek ile %60’a varan düzeyde insülin direnci düzeltilebilir. Spor yaparken uyanıklık edilmesi gereken bazen hususlar bile vardır. Yeterli kalp hızı artışına erişilmeli, hareketler arasında gereğinden fazla mola verip vücudu soğutmamalı, kişiye uygun spor yapılmalıdır. Kişisel olarak uygun fiziksel neşelilik ve perhiz ile beraberce kişinin vücut ağırlığının %7’si kadar zayıflaması Tip 2 şeker hastalığı gelişimini %58 oranda azaltıcı etki yapabilir.
Düzenli tek gece uykusu vücudun sayı fonksiyonuna katkıda bağcıklı yaşamın önemli tek parçasıdır. Uykusuzluk ve başka uyku problemleri sağlık için tehlikeli ahval olup, enfeksiyon hastalıkları, kalp hastalıkları ve Tip 2 şeker hastalığı gibi problemlere zemin hazırlayabileceği için titiz olunmalıdır.
Vücudun kan şekeri düzeyini düzenlemede etkili tek başka faktör kişinin stres düzeyidir. Vücudun savaş ya bile kaç moduna geçmesi ile stres hormonları olan kortizol ve glukagonun üretimi tetiklenir. Bu hormonlar korunmak şekerin glikoza çevrilerek vücudun gerekli durumlarda kullanması için kan dolaşımına verilmesini sağlar. Bu etkinin tek sonucu olarak kişinin kan şekeri yüksek tek düzeyde kalır ve yerde hormonların etkisinde insülin hormonuna karşı tek mukavemet gelişimi söz konusu olur. Meditasyon, nefes egzersizleri, sistemli tek gece uykusu ve fiziksel neşelilik sayesinde stres düzeyi azaltılabilir ve vücudun insüline karşı henüz hassas olmasına katkı sağlanabilir.
Çay şekeri, reçel, marmelat, pekmez, koyu, tatlılar, kurabiye, kek, pasta, un, süt, gofret, ak ekmek, mısır ve mısır ekmeği, mısır gevreği, pirinç, şehriye, erişte, makarna, muz, incir, üzüm, kavun, karpuz, kayısı hariç kuru meyveler, hazır meyve suları ve asitli meşrubatlar gibi besinler olabildiğince rengi tüketilmelidir.
Tip 2 şeker hastalığında tek miktar insülin vücut tarafından üretilir fakat ihtiyacı karşılayacak yeterlilikte olmadığından Tip 2 diyabetli kişiler, kan şekerini değerini için oral hipoglisemik ilaç kullanırlar. Hatta bazıları insülin enjeksiyonu ihtiyacında bile olabilirler. İnsülin direnci ilaç tedavisinde kullanılan ajanların başında metformin etken maddeli ilaçlar gelir. Birinci basamak tedavi yöntemi olan yerde ilaç sakatat hastası olan kişilerde titiz kullanılmalıdır. Buradaki önemli nokta, durumunuza uygun yeterli yardım aldığınızdan ve yaşamınızda gerekli ayarlamalar yaptığınız konusunda şuurlu olmaktır. Tüm tıbbi ilaçlar ve yaşam tarzı değişiklikleri gibi uygulamaların hekimlerin beyin ve önerisi dahilinde yapılması gereklidir.
Yaşam tarzı değişiklikleri, medikal tedavi ve başka yöntemler ile yapılan insülin direnci tedavisine yanıt alınamayan kişilerde bariatrik cerrahi uygulamaları gündeme gelebilir. Özellikle obez kişilerde mide küçültme gibi ameliyatlar ile kişinin ötede yağ dokusunu kaybetmeye başlaması insülin direncinin kırılmasında önemli tek basamak olabilir.
Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.