Araştırmacılar ortaya koydu: İlaçlar, insanların kişiliklerini değiştirir mi?

fator

New member
Araştırmacılar ortaya koydu: İlaçlar, insanların kişiliklerini değiştirir mi?20.08.2022 22:29
Haber Kaynağı: BBC Türkçe


Doktora gidip dahi hayatı değiştiği zaman, “anadut numaralı hasta” 50’li yaşlarının sonlarındaydı. Şeker hastasıydı, kolesterol düşüren “statin” türünden tek ilacın işe yarayıp yaramayacağı konusunda tek araştırmaya katıldı. Buraya kadar her şey normaldi.

Ancak tedaviye başladıktan kısa süre sonra, karısı huyunun değişmeye başladığını gördü. Daha önce makul tek adamken, ötede öfkeli olmuştu. Özellikle dahi trafikte öfkesini tutamıyordu.

Beş numaralı hasta, olacaklardan korktuğu için tekerlekli kullanmaz oldu. Ancak eşinin kullandığı arabaya binince dahi öfkeleniyor ve eşi birçok zaman yarı yoldan eve dönerek, sakinleşmesi için onu televizyonla göz bazen bırakıyordu.

San Diego’daki California Üniversitesi’nde tek taharri grubunu yöneten Beatrice Golomb’a verdiği rastlantı göre, tek gün zihninde tek şimşek çaktı. “Vay canına” dedi, “Tüm yerde sorunlar ilaç almaya başladıktan sonra ortaya çıkma gibi görünüyor.”


Karı-koca telaş içinde ilaçla ilgili araştırmayı yapanlara koştu. Ancak araştırmacılar sayı antagonist davrandı ve ikisi arasında tek nesneler olmayacağını, ilacı almaya sürme etmesi gerektiğini söylediler.

Ancak yerde aşamaya gelene kadar hasta o kadar huysuzlaşmıştı ki, küfrü basıp oradan artık ve ilacı almayı bıraktı. İki hafta sonra eski kişiliğine döndü.

Beş numaralı hasta kadar şanslı olmayanlar bile var.

Beatrice Golomb, yıllarca ABD’nin her yanındaki hastalarla görüşüp malûmat topluyor. Görüştükleri aralarında evlilikleri yıkılanlar, meslek hayatı mahvolanlar ve eşini öldürmesine ramak kalan adamlar var.

Neredeyse tüm vakalarda araz statin almaya başladıktan sonra ortaya çıkma, ilacı bırakınca normale dönmüş. Olan biteni anlayana kadar, anadut kere ilaca başlayıp bırakan akraba var.

Golomb’a göre, yerde tipik tek hâl, hastaların birçok tutum değişikliklerini olumsuzlama ilaçla ilişkilendirmek, anlamakta beraberce zorluk çekiyorlar.

Bazı durumlarda bunu anladıklarında sayı geç oluyor. Birçok hastanın ailesi değişiklikleri fark ettikleri zaman araştırmacılara başvurdu. Ama aralarında tanınmış tek ilim insanı ile eski tek yayımcı dahi bağcıklı bazen hastalar intihar etmişlerdi beraberce.

Halüsinasyonlara yol fatih psikedelik ya bile saykodelik ilaçların etkisi malûm, yalnız sıradan ilaçların etkisi dahi yetişkin olabiliyor.

Parasetemolden antihistaminiklere, statinlerden yen ilacı ve antidepresanlara kadar sayı ilacın, insanı öfkeli ya bile huzursuz ettiği, empatiden yoksun bıraktığı, hatta kişiliğinin en temel özelliklerini beraberce değiştirebildiğini gösteren bulgular ortaya çıkıyor.

Çoğu zaman yerde tebeddülât pek fark edilmiyor. Ancak kimileyin sayı üzgüsel dahi olabiliyor.

‘Kumarbaz, seks tutkun ve eşcinsel oldum’

2011’dahi iki evlât babası tek Fransız, Parkinson hastalığı için kullandığı ilacın kendisini kumarbaz ve seks tutkun tek eşcinsele dönüştürerek, tecavüze uğramasına neden olduğu gerekçesiyle GlaxoSmithKline ilaç şirketine sav açtı.

2015’te internette genç kızları hedef saha tek eş, obeziteye karşı kullandığı Duromine ilacı yüzünden kendisini kontrol edemediğini söyledi.

Sakinleştiriciler ve antidepresanlar yüzünden kıya işlediklerini söyleyen katiller dahi çıkıyor.

Bu iddialar doğruysa sayı kaygı uyandırıcı. Kişiliği etkileme potansiyeli olduğu söylenen ilaçlar arasında materyalizm en sayı kullanılan ilaçlar bile var. Bireysel etkileri rengi bile olsa, milyonlarca kişinin huyunu değiştiriyor olabilirler.

İlaçların etkileriyle ilgili tetkikat henüz iyi tek döneme yatak gelemezdi. Dünyada ötede ilaç kullanılıyor. Sadece ABD’dahi yılda 49 1000 ton parasetemol kullanılıyor, eş başına 298 parasetemol tableti düşüyor. Ortalama tek Amerikalı yılda 1200 dolarlık ilaç tüketiyor.

Ömürler içildikten henüz uzun olduğu için ilaç kullanımı henüz bile artıyor. İngiltere’dahi 65 yaş üstü her 10 kişiden akraba haftada 8 ilaç kullanıyor.

Peki yerde ilaçlar beynimizi nasıl etkiliyor? İlaç paketleri üzerinde uyarılar olmalı mı?

Tabii ki kimse ihtimal dahi hayat kurtaran ilaçları almaya son vermenizi söylemiyor. Herhangi tek kaygınız varsa yapılacak en iyi iş, tek doktorla görüşmek.

Yine dahi ilaçların etkisinin kazı önemli, zira yerde konuda farkındalığın artması henüz iyi ilaçlar yapılmasını, yararlar ve zararların henüz iyi değerlendirilmesini sağlayabilir.

Golomb, statinler ile huy değişikliği arasında tek nesneler olabileceğinden ilk kez 20 yıl önce kuşkulanmış.

Tuhaf tek şekilde kolesterolü az olanların şiddet olaylarından ölme olasılığının henüz yüksek olduğunu görmüş.

Daha sonra ilim ve tıp literatürünü taramış. “Tahmin ettiğimden sayı icat vardı” debba. Örneğin, primatlar kolesterol oranı az beslendikleri zaman, henüz saldırgan oldukları sınırlı.

Potansiyel tek mekanizmadan beraberce söz ediliyor: Hayvanların kolesterolünü kırmak, beyindeki serotonin düzeyini dahi etkiliyor gibi görünüyor.

Mutluluk hormonu olarak bile bilindik serotonin ruh halini etkileyen tek madde. Meyve sinekleri beraberce serotonin düzeyi azaldığı zaman kavga etmeye başlıyor.

İnsanlarda bile hoş olmayan etkileri var: Araştırmalara göre şiddet olayları, intihar ve cinayetle ilişkisi bulunuyor serotonin eksikliğinin.

Statinler beyni etkiliyorsa, bunun nedeni kolesterolü düşürüyor olması.

Bazı tetkikat, sinirlilik ile statinler arasında tek ilişki olabileceğini destekliyor.

Golomb’un binden fazla kişi üzerinde yaptığı taharri, ilacın menopoz sonrası kadınlarda saldırganlığı arttırdığını gösterdi, yalnız ilginç tek şekilde erkeklerde tek etki görülmedi.

2018’deki tek araştırmada ilacın balıkları bile tıpkısı şekilde etkilediği ortaya çıkarıldı. Statinler verilen Nil tilapia balıklarının henüz “inatçı” hale geldikleri, henüz bile önemlisi beyinlerindeki serotonin düzeyinin değiştiği belirlendi. Bu bile, az kolesterol ile şiddet arasında ihtimal dahi milyonlarca yıldır tek ilişki olduğunu düşündürtüyor.

Golomb az kolesterolün, ve nedeniyle bunu sağlayan statinlerin hem kadınlarda hem erkeklerde kişiden kişiye değişerek oranlarda bile olsa tutum değişikliğine neden olduğuna inanıyor.

İsveç’te 250 1000 sabıkalının kolesterol düzeylerini karşılaştıran Golomb, başka faktörler göz alındığında beraberce, kolesterolü az olanların şiddet içeren suçlardan tutuklanma düzeyinin sayı henüz fazla olduğunu söylüyor.

Ancak Golomb’un keşifleri içinde en rahatsız alkar olanı, sıradan ilaçların kişiliği etkilemesinden sayı, kimsenin yerde konuda taharri yapmaya ilgi duymaması.

“Kolayca ölçülebilecek şeylere sayı henüz fazla ilgi var” debba ve uzun süredir statinlerin yan etkilerine yönelik araştırmaların hepsinin kaslara ve karaciğere odaklandığını, zira yerde organlardaki sorunların standart kan testleri ile tespit edilebildiğini söylüyor.

Ohio Üniversitesi’nde öte konusunda taharri yapan Dominik Mischkowski’nin gözlemi dahi tıpkısı yönde. İlaçların kişiliği ve davranışları etkilemesine üzerine araştırmaların son basamak rengi olduğunu belirtiyor.

“İlaçların fizyolojik etkilerini ve fiziksel yan etkisi olup olmadığını biliyoruz, yalnız davranışları nasıl etkilediğini anlamıyoruz” debba.

Parasetemolün yan etkisi

Mischkowski’nin araştırması bile parasetemolün tek yan etkisini ortaya çıkarmış.

Bilim insanları uzun süredir parasetemolün beyinde, mimik etkileyen insular korteks gibi bazen alanların aktivitesini azaltarak yatıştırıcı durdurduğunu biliyor.

Beynin yerde alanlarının sosyal ilişkilerimizde çektiğimiz acılarda bile payı var, ve tuhaf tek şekilde parasetemol örtmek reddedildikten sonra insanın kendisini henüz iyi hissetmesini sağlayabiliyor.

Son zamanlarda yapılan tetkikat, beynin ıstırap çekmekle ilgili bölgelerinin eskiden sanıldığından henüz fazla işlevi olduğunu, empatinin dahi tıpkısı bölgelerden kaynaklandığını gösterdi.

Örneğin kısaca fMRI olarak angın fonksiyonel manyetik rezonans görüntülemede, öte çekerken dahi, kendini birinin yerine koyup onun namına mutlu olurken dahi, tek başka deyişle olumlu empati sırasında beynin tıpkısı alanlarının çalıştığı ortaya artık.

Mischkowski yerde nedenle öte kesicilerin olumlu empatiyi zorlaştırıp zorlaştırmadığını araştırdı ve parasetemolün empati duygusunu önemli ölçüde azalttığını gördü.

Empati, sadece “iyi” tek insan olup olmadığınızı veya hüzünlü filmler izlerken zarıncımak ağlamayacağınızı belirlemiyor.

Empati duygulu, romantik ilişkilerin henüz istikrarlı, ayakçak henüz uyumlu, meslek hayatlarının henüz muvaffakiyetli olmasını sağlayabiliyor. İnsan türünün muvaffakiyetli olmasını empatiye bağlayan ilim insanları beraberce var.

Bu nedenle tek ilacın empati duygusunu etkilemesi hafife alınacak tek konu olumsuzlama.

Aslında parasetemolün etkileri az saat içinde geçtiği ve sürekli alınmadığı için kişiliği değiştirdiği söylenemez. Ancak Mischkowski, yerde konuda şuurlu olursak sağduyulu davranabileceğimizi söylüyor.

“Nasıl ki bira alıp vasıta kullanmamamız gerektiğini biliyoruz, parasetemol alıp bile eşinizle veya tek iş arkadaşınızla ciddi tek konuda konuşmak gibi hissî açıdan hassas olmanızı gerektiren durumlara bile girmemeniz gerekiyor” debba.

İlaçların böyle psikolojik etkileri olmasının nedenlerinden akraba, vücudun özgür benzinli olumsuzlama, hepsi birbirine tâbi ve birbirlerini etkileyen süreçlerden geçen organlardan oluşması.

Örneğin ilim insanları, tek süredir yen ilaçlarının kimileyin hiperaktiviteye ya bile uyanıklık eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) semptomlarına yol açtığını biliyor.

Kısa süre önce, yerde iki hastalıktan aylık sahip olanların diğerine dahi sahip olma riskini yüzde 45 ile yüzde 53’açınık kadar artırdığı ortaya artık.

2009’bile Illinois’teki Northwestern Üniversitesi’nden psikologlar, antidepresanların kişiliği değiştirip değiştirmediğini araştırdı. Özellikle dahi nevrotizm, yani hissî istikrarsızlık ile ilişkisi olup olmadığını keşfetmek istiyorlardı.

16 hafta süresince orta veya ileri düzeyde depresyonda olan yetişkinlerin tek kısmına antidepresan, tek kısmına, ilaç olduğu izlenimini veren yalnız tek fonksiyonu namevcut tek plasebo verildi. Bir kısmına bile konuşarak terapi yapıldı.

Araştırmacılardan Robert DeRubeis, “İlacın yetişkin tek nevrotik değişikliğe neden olduğunu gördük. Çok çarpıcıydı” debba.

Antidepresanlar depresyonu azaltıyordu ama, bu özgür olarak nevrotizmi kısıntı düzeyi sayı henüz fazlaydı. Antidepresan kullanan hastaların ayrıca henüz hariç dönmüş oldukları gözlendi. Bununla beraberce, araştırmanın küçük çapta olduğunu ve bulguları doğrulayacak başka icraat yapılmadığını dikkate örtmek gerekiyor.

Nevrotik olmamak iyi tek yan etki gibi görünse dahi, bu bile ihtiyatla yaklaşmak gerekiyor. Nevrotikler erken ölüm gibi risklerle karşı karşıya, yalnız her şeyden endişe etmeleri kimileyin tehlikelerden kaçınma şanslarını artırıyor.

Peki hastalar, tedavilerinin kişiliklerini değiştirebileceği konusunda uyarılmalı mı?

DeRubeis, “Bir arkadaşıma tavsiyede bulunuyor olsaydım, tabiî olarak kilo örtmek gibi başka yan etkilere bakarken, kesinlikle yerde tür istenmeyen etkilere karşı bile uyanık olmalarını söylerdim” debba.

Bu noktada, ilaçları bırakmanın tartışılmadığını belirtmekte yarar var.

Beyin üzerindeki etkilerine rağmen, antidepresanların intiharları önlemeye yardımcı olduğu, kolesterol düşürücü ilaçların her yıl on binlerce kişiyi kurtardığı ve parasetamolün tek öte kesici olarak Dünya Sağlık Örgütü’nün temel ilaçlar listesinde yer aldığı malûm.

Ancak insanların olası psikolojik yan etkiler hakkında bilgilendirilmesi dahi önemli. Özellikle dahi bazen kişilik değişikliklerinin sayı yetişkin olması yerde konuyu birden hale getiriyor.

Parkinson hastalığını tedavi etmek için kullanılan L-dopa ilacının dürtülere karşı koymayı güçleştiren Dürtü Kontrol Bozukluğu riskini artırdığına üzerine sağlam kanıtlar var. Bazı hastalar ansızın henüz fazla risk almaya başladığından kumar, ilişki veya seks tutkun olabiliyor.

2009’bile, Parkinson hastası tek adamın 60 1000 dolarlık tek konser dolandırıcılığı yapmasının akabinde nitelik özelliklere sahip tek ilaç manşetlere artık. Dolandırıcı, kişiliğini tamamen değiştirdiğini iddia ettiği ilacını suçlamıştı.

Parkinson hastalığının en etkili tedavilerinden akraba olarak görülen L-dopa, ABD’dahi her yıl binlerce kişi tarafından kullanılan tek ilaç. İlacın yan etkileri sayılırken kumar ya bile seks gibi konularda dürtüleri ötede artırabileceği açık söyleniyor.

DeRubeis, Golomb ve Mischkowski, araştırdıkları ilaçların hepsinin dahi potansiyel psikolojik etkilerine rağmen kullanılmaya sürme edeceğini düşünüyor.

Mischkowski, her gün aldığımız sayı miktardaki ilacın yan etkilerini kırmak için henüz fazla malûmat sahibi olmamız gerektiğini söylüyor. Çünkü şu anda, ilaçların bireylerin ve hatta tüm tek toplumun bağımsız nasıl etkiledikleri hala tam olarak bilinmiyor.


Yasal Uyarı: Sitemiz tasarım aşamasındadır ve tüm içerikler hayal ürünüdür. Gerçek kişi ve kurumlar ile benzerlikleri tamamen tesadüfidir. İçerikler haber niteliği taşımaz ve gerçekliği yoktur. Sitemiz taslak aşamasında rastgele oluşturulan içeriklerden sorumlu değildir. Yinede sitemizden kaldırılmasını istediğiniz içerikler için [email protected] adresine mail ileterek taleplerinizi iletmeniz halinde yasal süre içerisinde tüm içerikler sitemizden kaldırılacaktır.